De dag dat mijn wereld op zijn kop stond
Precies 10 jaar geleden vandaag was de dag dat mijn wereld op zijn kop stond en was het kantelpunt van deze weg die ik ben ingeslagen. Maar ik begin nog eventjes bij het begin.
10 jaar later. Moment van stilstaan bij de Stille Plas.
Van jongs af aan heb ik altijd gefascineerd gekeken naar mijn vader en zijn camera. Hij maakte de foto’s thuis. Mijn jeugd heb ik in het buitenland doorgebracht, Peru, Indonesië, Bangladesh, eventjes in Londen en weer Peru. Wat ik al in de eerste aflevering van mijn podcast vertelde “Al zeer jong heeft dit “het steeds verhuizen van land naar land” mij zeer bewust gemaakt van hoe snel dingen kunnen veranderen. En helaas herinner ik mij weinig van die periodes. Door de foto’s kan ik dan nog het een en ander terughalen.”
Toen ik als 15-jarige in Nederland kwam en naar school ging had ik het bepaald niet makkelijk. Afgezien van de kleding, vonden ze mijn taalgebruik ook beetje raar. En door het heen en weer gereis, en altijd weer vriendinnen verliezen, was ik niet het zekerste meisje.
Het is nu vandaag precies tien jaar geleden dat mijn wereld op zijn kop stond.
10 jaar geleden
Om half zeven, terwijl wij de kinderen op bed leggen, loeien er sirenes door onze straat. De schrik slaat ons op ons hart. Later die avond blijkt dat er een familiedrama heeft plaatsgevonden een paar huizen verder op. Ik ben die ochtend daar nog langs geweest.
De hele ochtend had ik tegen Tom gezegd “als Marietje straks wakker wordt – zij was 9 maanden- gaan wij kijken of R&T kunnen spelen”. Marietje was negen maanden. Toen wij langsgingen, opende de oudste met vol enthousiasme de deur. Zij zei tegen mij “het komt niet uit, wij gaan zo weg”. Hoe letterlijk dat was kon ik toen niet weten.
Terecht komen in een depressie
Toen het duidelijk werd wat zich daar had voltrokken ben ik onderuitgegaan.
Waarschijnlijk zat ik in die tijd al behoorlijk tegen een burn-out aan, want het werk bracht veel stress met zich mee. Ik werkte als projectmanager bij de IT-organisatie van de Politie en toen dit allemaal speelde kreeg ik net een opdracht om een soort evaluatie te doen bij het programma/project over audio- en visuele apparatuur. Ik had een interview met een collega uit het veld die zoveel had meegemaakt en zo boos was “die apparatuur moet werken!” … - verder kan ik daar niet veel meer over vertellen. Ik snapte wel waarom deze hulpmiddelen zo belangrijk zijn. Ik was net 4,5 uur verhoord geweest vanwege het familiedrama - ik was de laatste die ze gezien en gesproken had.
Dit was de genadeklap. Ik heb maanden gedacht dat ik de jongentjes had kunnen redden. Allerlei scenario’s en verhalen -wat ik had kunnen zeggen- gingen door mijn hoofd. De hele dag door. Terwijl ik aan het voorlezen was of tijdens het zingen voordat de kinderen naar bed gingen, als ik alleen was … Het is zo raar wat je geest en lichaam allemaal met je doen.
Later heb ik mij gerealiseerd dat ik hierdoor in een behoorlijke depressie terecht ben gekomen. Ik ben altijd al bang geweest voor de dood, en dan gebeurt het een paar huizen verder op, zomaar, zonder waarschuwing, bij twee kleine kindjes. Ik ben zo boos op haar geweest. Ik heb mij afgevraagd hoe ze dit heeft kunnen doen. Want de kinderen hebben zo’n liefhebbende fantastische vader. Zij was ziek. Je kunt en zult zoiets nooit begrijpen, en dat is maar goed ook zeiden ze tegen mij. En dat moet je dan accepteren … denk ik … maar dat kan ik toch niet. Nog steeds niet als ik heel eerlijk ben.
Burn-out en PTSD
Ik heb gelijk om hulp gevraagd. Omdat ik voelde dat ik niet wist hoe om te gaan met mijn schuldgevoel, met de boosheid in mij, met het verdriet. Dit alles met als enorme gevolg dat ik ook vaak boos werd op mijn eigen kinderen vaak zonder aanleiding. Puur uit onmacht. Vaak kwam het uit mijn mond als gegrom, en dan voelde ik mij zo schuldig. Diep van binnen wist ik dat Tom en Marie er niets aan konden doen. Jaren later gromde Marie nog terug, en Tom sluit totaal af als iemand boos wordt – of zoals hij dat later ontwikkelde, hij ging/gaat zenuwachtig lachen. Hulp kwam er in de vorm van mijn lieve schoonmoeder die regelmatig en mijn moeder die elke week kwamen helpen. En ik ging naar therapie.
Ik werd gediagnosticeerd met zware burn-out en PTSD – posttraumatische stresssyndroom. Het trauma, het verdriet ging in mijn lijf zitten. Ik weet nog goed dat als ik hét verhaal vertelde ik de hele dag zo ontzettend moe was. En de dag erna nodig had om weer bij te komen. Dit gebeurt mij nog weleens maar de periodes van moe zijn en bij moeten komen worden in de loop van de jaren steeds korter.
Ik vertel het verhaal daarom ook niet vaak.
Ik heb mij best een aantal keer afgevraagd wat ik mijn eigen kinderen had aangedaan om ze geboren te laten zijn. Dit articuleerde ik wel altijd. Richting Michiel. Wat moet dit enorm moeilijk zijn geweest voor hem. Hij heeft mij later weleens verteld dat hij nooit precies wist hoe hij mij zou aantreffen na een werkdag. Hoe verdrietig is dit. Wat heeft deze intens verdrietige gebeurtenis een enorme impact op ons leven gehad. Dat had -en heb ik nog steeds denk ik- zover weggestopt. Soms denk ik als het er ooit uitkomt … ik ben echt bang voor een tsunami aan emoties en gevoelens waar ik door overweldigd raak. Wat ik niet aankan. Fysiek niet. Mentaal niet. Dus houd ik mij in.
Michiel verliest zijn baan
Naast dit enorme drama, verloor Michiel zijn baan vlak voor de kerstvakantie. Onze financiële zekerheid was toen ineens weg. En een heleboel stress kwam erbij.
Vriendschappen opgezegd
Ik had een groep vriendinnen in de buurt. Eentje die ik had leren kennen door de zwangerschapsyoga -Tom heeft menig maal met haar dochter in de box gelegen terwijl wij over van alles en nog wat kletsten- en nog een paar via de kinderdagopvang van Tom. Tom had daar een hartsvriendin waar hij heel zoet hand in hand rennend over het speelveld ging. Haar moeder en ik werden vriendinnen. En door de verjaardagen van de kinderen werden ze vriendinnen met elkaar. Wij hadden weleens van die eetafspraken. Moeders onder elkaar. Superleuk. Af en toe merkte ik op dat ze van mij wegdraaiden, soms letterlijk. Maar dan dacht ik “ik zal het wel verkeerd gezien of gevoeld hebben”. Wat van het oude zeer kwam boven. Ik voelde mij ‘left out’. Alleen ik snapte niet waarom. Totdat vanwege hoe ik mij voelde -rot en zo verdrietig, maar ik probeerde zó de aansluiting te vinden tijdens die etentjes- “niet meer gezellig was” en ze de vriendschap met mij “opzegden” tijdens de kerstvakantie. Ik had niet verwacht dat dit mij, en al helemaal op die leeftijd (39), zou overkomen.
- Het verbreken van de vriendschap door hen was zo’n klap voor mij. Jaren later als ik ze zag kreeg ik zulke knopen in mijn buik.
Afscheid nemen
Afscheid nemen vind ik al vreselijk - ik bedoel ik denk nog steeds maandelijks aan vriendinnen of vrienden uit mijn leven waar het contact verwaterd is of anderszins. Closure, echt afscheid nemen is belangrijk voor mij, om er afstand van te doen, om het echt als een gesloten hoofdstuk te zien – want ik ben namelijk ontzettend loyaal. Maar dat zit er natuurlijk niet altijd in. Onzekerheid en het mij afsluiten -in elk geval emotioneel- voor nieuwe personen kwam ervoor in de plaats. Ik zet (te) niet zo snel meer de eerste of tweede stap. Ik wacht af. Ik nodig mezelf niet uit in groepen, ik blijf gewoon een beetje aan de periferie hangen.
Ik kon de foto's niet meer verdragen.
Veel foto’s in onze slaapkamer
Ik had in die tijd veel foto’s in onze slaapkamer. Als ik wakker werd keek ik in de liefste gezichten. In die periode en jaren daarna -nog steeds heb ik niet veel foto’s in de slaapkamer- kon ik die foto’s niet meer verdragen. Wanneer ik naar die foto’s keek kwam er in plaats van liefde, warmte en ontroering een golf van immens verdriet over mij heen. Toen ik mij realiseerde dat de foto’s de katalysator waren, heb ik alle foto’s weggehaald, en dat heeft geholpen. Fotograferen kon ik nog maar heel zelden. Selecteren en bewerken helemaal niet.
Het heeft een hele tijd geduurd voordat ik weer blij kon zijn met de meest basale dingen. Dat ik weer echt kon genieten van mijn drie dierbaren. Dat ik weer kon fotograferen. Door wat er gebeurd is ben ik mij bewust geworden van die dierbare momenten die ik gedurende dag heb met mijn kinderen, mijn partner, mijn ouders en mijn vrienden.
Herinneringen maken voordat het te laat is
Toen ik weer begon met fotograferen werd het mij steeds duidelijker dat ik fotografeer:
"omdat ik visuele herinneringen wil maken voor diegenen die het zich (later) misschien niet herinneren.”
- voordat het te laat is.
En ik denk, door wat hier gebeurd is, dat ik juist daarom extra gevoelig ben en aangetrokken wordt door momenten van vaders met hun kinderen, van de tederheid tussen ouders en hun kinderen en van contact tussen ouders zelf.
Alleen nog steeds heb ik het gevoel dat ik mijzelf niet helemaal (over) geef. En dan heb ik het niet in het kader van werken, want daarin geef ik mij 100% + procent. Ik ga er helemaal voor. Maar van mijzelf persoonlijk.
Samen stilstaan
Vanmorgen zijn Michiel en ik een rondje gaan wandelen rond de Stille Plas in Maarssen en hebben samen stil gestaan bij R&T. Alweer 10 jaar geleden. Maar het voelt soms nog heel kort terug. Ze zullen nooit uit onze gedachten zijn en de herinnering aan hen emotioneert ons nog altijd.
Mijzelf toestaan om écht te voelen, écht te geven, écht te delen, en écht los te laten.
Mijzelf toestaan om ...
Een doel voor 2021 van mij is om weer open te staan voor fijne, lieve, eerlijke mensen die op mijn pad komen. Toestaan om zekerder te zijn over mijzelf, wat ik kan, en wat ik bijdraag. En meer mijzelf toestaan om écht te voelen, écht te geven, écht te delen, en écht los te laten.
Willen jullie intense, belangrijke e/o alledaagse momenten in jullie leven vastgelegd hebben?
ENGLISH
The day my world was turned upside down
Exactly 10 years ago today was the day that my world was turned upside down and was the turning point of this path that I have taken.
But I will start at the beginning
From an early age I have always been fascinated by my father and his camera. He took the pictures at home. I spent my childhood abroad, Peru, Indonesia, Bangladesh, briefly in London and onze again Peru. “From a very young age, this 'moving from country to country' has made me very aware of how quickly things can change. And unfortunately I don't remember much of those periods. The photographs allow me to remember some of the events.”
When I came to the Netherlands at the age of 15 and went to school, it was not particularly easy for me. Apart from the clothes, they also found my language a bit strange. And traveling back and forth and losing friends over and over again, I wasn't the confident girl.
Today it is exactly ten years ago that my world was turned upside down.
At half past six, while we were putting the kids to bed, sirens wail through our street. The fear strikes us in our hearts. Later that night it turns out that a family drama has taken place a few houses further up. I was at the door there that morning.
All morning I had said to Tom "when Marietje wakes up later - she was 9 months old - we will see if R&T can play". When we passed by, the eldest opened the door with enthusiasm. She said to me "it is not convenient, we will leave in a minute". I could not have known then how literal she meant it.
When it became clear what had happened there, I crashed.
I was probably already at the beginnings of a burn-out at that time, because the work environment I was in gave me lot of stress. I worked as a project manager at the IT organization of the Police and when all this was going on I just got an assignment to do some kind of evaluation of a program / project about audio and visual equipment. I had an interview with a colleague from the field who had been through so much and was so angry "that equipment has to work!" … - I can't tell you much more about that. I understood why these tools are so important. I had just been interrogated for 4.5 hours because of the family drama - I was the last to see and speak to them.
This was the final blow. For months I thought I could have saved the boys. All kinds of scenarios and stories - what I could have done or said - went through my mind. The whole day. While I was reading to the kids or singing to them before bed, when I was alone… It's so strange what your mind and body do.
Later I realized that because of this I ended up in a considerable depression. I've always been afraid of death, and then it happens a few houses away, just like that, without warning, to two little kids. I've been so angry with her. I wondered how she could have done this. Because the children have such a loving fantastic father. She was sick. You can and never will understand such a thing, and that's a good thing they said to me. And then you have to accept that… I think… but I couldn't. Still can't if I'm very honest.
I immediately asked for help. Because I felt that I didn't know how to deal with my guilt, with the anger inside of me, with the sadness. All this with the enormous consequence that I often became angry with my own children, often without cause. Purely out of impotence. Often it came out of my mouth as a grunt, and then I felt so guilty. Deep down I knew Tom and Marie didn't instigate it. Years later, Marie still growled back, and Tom shuts down completely when someone gets angry - or as he later developed, he started / starts laughing nervously. Help came in the form of my dear mother-in-law who came to help regularly and my awesome mother who came every week. And I went to therapy.
I was diagnosed with severe burnout and PTSD - post-traumatic stress syndrome. The trauma, the grief went inside my body. I still remember when I told the story I was so very tired all day long. And needed the day after to recover. This still happens to me, but the periods of being tired and needing to recover are becoming shorter and shorter over the years. That's why I don't tell the story often.
I have wondered quite a few times what I have done to my own children by having them. I always articulated this. To Michiel. How difficult this must have been for him. He told me later that he never knew exactly how he would find me after a working day. this makes me to this day so, so sad. What an enormous impact this intensely sad event has had on our lives. I think it have - and I still do - put it far, far away. Sometimes I think when it ever comes out ... I'm really scared of a tsunami of emotions and feelings that overwhelm me. What I can't handle. Not physically. Not mentally. So I hold back.
Besides this huge drama, Michiel lost his job just before the Christmas holidays, that same year. Our financial security was gone, suddenly. And a lot of stress was added.
I had a small group of girlfriends in the area. One that I got to know through pregnancy yoga - Tom often lay in the playpen with her daughter while we chatted about all sorts of things - and a few more through Tom's daycare. Tom had a best friend with whom he very sweetly ran hand in hand across the playing field. Her mother and I became friends. And the children's birthdays made them friends. We sometimes had dinerdates. Mothers among themselves. Awesome. Every now and then I noticed they were turning away from me, sometimes literally. But then I thought “I must have seen or felt it wrong”. Some of my old pain came up. I felt 'left out'. Only I didn't understand why. Until because of how I felt - so, so sad, but I tried so hard to find connection during those dinners - I “was no longer good company” ('gezellig' we call it in Dutch) and they “broke up with me” during the same Christmas holidays. I did not expect this to happen to me, especially at our age (I was 39).
- Their breaking up the friendship was such a blow to me. Years later when I saw them I still got such knots in my stomach.
I hate saying goodbye - I mean I still every month think about girlfriends or friends from my life every month where contact has been diluted (hope that's the correct word, if not please let me know) or otherwise. Closure, really saying goodbye is important to me, to be able to part with it, to really see it as a closed chapter - because I am incredibly loyal. But of course that is not always possible. Insecurity and closing myself off - at least emotionally - to new people took their place. I don't take the first or second step too quickly. I wait for it. I don't invite myself in groups, I just linger a bit on the periphery.
I had a lot of pictures in our bedroom at the time. When I woke up I looked into the sweetest faces. In that period and years after that - still I don't have many photos in the bedroom - I could no longer bear those photos. When I looked at those pictures, instead of love, warmth and emotion, a wave of immense sadness came over me. When I realized the photos were the catalyst, I took all of the photos down, and that helped. Photographing I could only very rarely do. Selecting and editing not at all.
It took a long time before I was happy again with the most basic things. That I could really enjoy my three loved ones again. That I could shoot again. What happened made me aware of those precious moments that I have during the day with my children, my partner, my parents and my friends.
When I started photographing again it became more and more clear to me that I photograph:
because I want to create visual memories for those who may not remember (later). ”
- before it is too late.
And I think, because of what has happened here, that it is the reason why I am extra sensitive and drawn to moments of fathers with their children, of the tenderness between parents and their children and of (intimate) contact between parents themselves.
But, I still have the feeling that I am not surrendering myself completely. I don't have this at all in the context of work, because I give myself 100% + percent in that. I'm go for it, all in. But me personally.
This morning Michiel and I went for a walk around the Stille Plas in Maarssen and we thought about R&T. Already 10 years. But sometimes it still feels very current. They will never be out of our minds and the memory of them still moves us.
One of my goals for 2021 is to be open again to nice, honest people who come my way. Allowing myself to be more confident about myself, what I can do, and what I contribute. And allowing myself to really feel, to really give, to really share, and to really let go.
